Ders - 4 Nesnelerin Cinsiyeti / Lesson - 4 The Gender of Noun

Rusça’nın Türkçe’den en büyük farkı,Rusça’da cinsiyet kategorisinin var oluşudur.Türkçe’de böyle birşey olmadığı için ilk duyduğumuzda hepimize biraz tuhaf geliyor tabi ve anlaması zor geliyor fakat bu dilde cinsiyet çok önemli çünkü kurduğumuz cümlelerin temeli cinsiyete dayanıyor ve cinsiyetleri düzgün bilmezsek kurduğumuz cümlelerde büyük yanlışlıklar olabilir ve bazen komik duruma bile düşebiliriz.Bütün sözcükler ( canlı ya da cansız ) eril (мужской род ),dişil ( женский род ),nötr (orta) (средний род ) cins olarak üçe ayrılıyor.Buna göre çekimler de cümle içinde bu cinsiyetlere göre değişiyor.Adlar için cinsiyet sürekli olan bir özellik,çoğulda cinsiyet değişmiyor zaten.Diğer sözcük türlerinin (sıfat,zamir vb.) her cinsiyet için sözcüğün bir biçimi var ( buna ek olarak birde çoğul biçimi var).Bazı sözcükler sadece çoğul biçimde kullanılıyor.Onların cinsiyetini belirtmek imkansız.Çok az rastgelen adlar genel cins olur ; bu demek oluyor ki hem kadına hem erkeğe karşı kullananabilmek mümkün.Cinsiyet sistemi dediğimiz şey ya da kalıntıları diyelim bütün Hint Avrupa dillerinde var aslında,mesela; İngilizce’de 3.şahıs zamirinin 3 şekli var : He (erkek için o), She ( bayan için o ) , It ( cansız varlıklar veya hayvanlar için o ).Rusça’da çoğu sözcüklerin cinsiyeti yalın halindeki şekli bitimi ile kolayca tespit edilebilir.Sadece canlı varlıkları ifade eden sözcükler için cinsiyet kategorisinin fiziksel bir anlamı vardır ; diğer kelimeler için cinsiyet sadece kelime üzerinde biçimsel bir belirtidir.

( Russian nouns have gender,which is clearly expressed only in the singular.All the nouns belong to one of three genders : masculine(мужской род ),,feminine ( женский род ) or neuter (средний род ).The gender of a noun is generally shown by its ending.The gender of nouns denoting persons or animals is generally determined by their sex.However,most nouns denoting members of a profession or trade are words of the common gender and apply to persons of either sex. Cf. Он студЕнт , она студЕнтка , but : Он врач. онА врач. )

1-        Eğer bir kelime sessiz harfle bitiyorsa,o kelime erildir.

(Nouns which end in a consonant,it is masculine)

стОл : masa/table     стУл : sandalye/chair     телефОн : telefon telephone

2-        Eğer bir kelime “й” harfiyle bitiyorsa,o kelime erildir.

(Nouns which end in “й” ,it is masculine)

музЕй : müze / museum 

3-        Eğer bir kelime “ь” harfiyle bitiyorsa o kelime ya erildir ya da dişidir bunu sözlüklerden öğreniyoruz..

[ Nouns which end in –ь (the soft mark) may be either masculine or feminine.Their gender must be memorised.]

cловАрь : sözlük / dictionary ( eril / masculine )

тетрАдь : defter / notebook ( dişil / feminine )

4-        Eğer bir kelime “a” harfiyle bitiyorsa,o kelime dişildir.

(Nouns which end in “a” ,it is feminine)

кнИга : kitap / book

5-        Eğer bir kelime “я” harfiyle bitiyorsa,o kelime dişildir.

(Nouns which end in “я” ,it is feminine)

кУхня : mutfak / kitchen 

семьЯ : aile / family

6-        Eğer bir kelime “о” harfiyle bitiyorsa,o kelime nötrdür.

(Nouns which end in “o” ,it is neuter)

oкнJ : pencere / window

зЕркало : ayna / mirror

7-        Eğer bir kelime “e” harfiyle bitiyorsa,o kelime nötrdür.

(Nouns which end in “e” ,it is neuter)

мОре : deniz / sea

здАние : bina / building

8-        Eğer bir kelime “мя” ile bitiyorsa,o kelime nötrdür.

(Nouns which end in “мя” ,it is neuter)

врЕмя : zaman / time

Имя : ad / name

Şahıs Zamirleri / The Personal Pronouns

Eril / Masculine / Мужской Род : ОН  ( O eriller için / he )

Dişil / Feminine / Женский Род : ОНА (O dişiler için / she )

Nötr / Neuter / Средний Род : ОНО ( O nötrler için  / it )

“o” kişi zamirini canlı ( erkek ya da bayan ise ) gerçek cinsiyete göre çekeriz.Ancak nesne ise bulunduğu cinsiyet grubuna çekeriz…

Unlike in English,the Russian pronouns он and она may replace not only animate,but also inanimate nouns : это олег , он студент . это дом , он слева.

Кто он ?  : O kimdir ? ( erkek ) / What is he ?        Кто она ? : O kimdir ? (bayan) / What is she  ?

Он русский / O Rus / He is Russian                      Она русская / O Rus / She is Russian

Он англичанин / O İngiliz / He is English              Она англичанка / O İngiliz / She is English

Он студент / O öğrenci / He is student                  Она студентка / O öğrenci / She is student  

Он врач / O doktor / He is doctor                          Она врач / O doktor / She is doctor